Все новости
Проза
2 Сентября , 18:44

Ҡорот. Гөлшат ӘХМӘТҠУЖИНА. Аҙағы

..Автобус эсендә һаҫыҡ еҫ таралды. Кемдер танауын баҫты, кемеһелер башын борғолап, еҫкәнгәндәй итте.– Әллә тәҙрәнән инә инде мынауы һаҫыҡ еҫ, – тигән булды Гөлъямал эргәһендә ултырған уҡытыусы.

Ҡорот. Гөлшат ӘХМӘТҠУЖИНА. Аҙағы
Ҡорот. Гөлшат ӘХМӘТҠУЖИНА. Аҙағы

Ниһайәт, Гөлъямалдар тапҡырына килеп туҡтанылар. Ғәҙәттәгесә, ҡатын автобустан рәхмәт әйтеп төштө.
– Рәхмәтең үҙеңә булһын, – тине шул саҡ шофер асыу менән. – Бөтә автобусты һаҫыттың...
Бығаса ни булғанын аңламаған ҡатын өйөнә ҡарай атланы. Килеп инеү менән ире:
– Нимә еҫе сыға ул? – тип, һораулы ҡарашын ҡатынына төбәне.
– Әлләсе... Автобуста ла шулай тиҙәр ине. Мин еҫте һиҙмәгәс ни, – тине бик ныҡ уңайһыҙланып. – Минән түгелдер ҙә ул?
– Әлегәсә һинән хушбуй еҫтәре генә аңҡый торғайны былай, – тине ире уны тынысландырырға теләгәндәй. Табаныңа берәй нәмә йәбешмәгәнме?
Туфли табандары ла таҙа ине Гөлъямалдың. Еҫкәнә торғас, ире ҡатынының сумкаһына ымланы:
– Ас әле сумкаңды...
Астылар. Унда бысраҡ ҡына сепрәккә төрөлгән ниҙер ята ине. Һаҫыҡ еҫ түҙеп торғоһоҙға әйләнде.
– Был нимә ул? – Шафиҡ әлеге нәмәгә сикәнеп ҡарап торҙо.
– Әллә... Рәйфә күстәнәскә тип, ниҙер һалғайны.
– Һаман шул Рәйфә! – Шафиҡ бармаҡ остары менән “күстәнәс”те тартып сығарҙы. Төргәктең тышына уҡ йыбырлашып килеп сыҡҡан ҡорттарҙы күргәс, Гөлъямал ҡурҡышынан ҡысҡырып ебәрҙе. Оҙаҡ йылыла ятыуҙанмы, малдың эсәк-ҡарыны шулай боҙолған ине.
– Бына был, исмаһам, күстәнәс! – Ире йәһәт кенә ишеккә ыңғайланы. – Бына был, исмаһам, дуҫ!
Сумканы ла ырғытырға тура килде. Тағы әллә ниҙәр иҫенә төштө Гөлъямалдың. Баҡтиһәң, бер нәмә лә онотолмай икән, ә ҡайҙалыр мейе төпкөлөндә йәшеренеп кенә ята-ята ла, ямғырҙан һуң ҡалҡҡан бәшмәктәй, бер-бер артлы баш күтәрә, имеш. Тимәк, беҙ дуҫтарҙан барыбер ниҙер көтәбеҙ, тимәк, дуҫлыҡ ябай аралашыуға ғына ҡайтып ҡалмай. Шулай уҡ иҫәп-хисапҡа ҡоролғанмы ни икән был оло тойғо? Улай тиһәң, Гөлъямал дуҫтарҙы бер ваҡытта ла биләгән вазифаһына, кеҫә ҡалынлығына ҡарап һайламаны бит. Киреһенсә, ундайҙарҙан алыҫыраҡ торорға тырышты. Ә Рәйфә менән уға еңел ине: һөйләшеүе лә, серләшеүе лә... Икеһе лә бер үк һөнәр кешеләре, уртаҡлашыр тәжрибәләре лә етерлек. Тормошҡа ҡараштары, кешеләргә мөнәсәбәттәре лә тура килгеләй. “Ни өсөн минең дуҫым Ул, ә бүтән берәү түгел?”, – тигән икеләнеү һис бер ҡасан Гөлъямалдың башына ла инеп сыҡманы. Тейешле урындарҙа әхирәтен яҡлашты, “атҡаҙанған” исемен юллашты, берәй ярҙам кәрәк булһа, беренсе булып дуҫы эргәһенә ул йүгерҙе... Быларҙы ул ниндәй ҙә иҫәп буйынса эшләмәне, киреһенсә, Рәйфәгә берәй яҡшылыҡ ҡылһа, үҙенең күңеле була, күберәк үҙе ҡыуана ине. Эшләгән игелеге, ярҙамы өсөн бер ниндәй ҙә яуап, хаҡ көтмәне лә бит... Ә бына, баҡтиһәң, әхирәтенең һәр ҡылығы, һәр ым-хәрәкәте хәтер дәфтәренә теҙеп ҡуйылған икән...
Тамам буталды ҡатын уй-фекерҙәр ҡойононда, ярҙамы өсөн – ярҙам, игелеге өсөн игелек көтмәһә лә, ҡайҙалыр күңел төпкөлөндә Рәйфәгә ҡарата ниндәйҙер өмөт, ышаныс йәшәгән була түгелме? Йәнә үҙ-үҙенә ҡаршы төштө Гөлъямал: әгәр һинең ҡыуаныс-бәхетең өсөн шатлана белмәһә, һинең хәсрәтеңде уртаҡлашмаһа, ул дуҫ тигәнең нимәгә кәрәк?! Һирәк-һаяҡ осрашып, һуңғы мода, ҡайһы кибеттә ни һатылғанын, күпме торғанын тикшереү өсөн генәме? Йәки ҡайһы баланың ни ҡылғаны, кемеһенең ата-әсәһе эскегә бирелеүе хаҡында ғына һөйләшер өсөнмө?! Әллә дуҫ кешегә үтә юғары талап ҡуямы? – тигән һорауына эске бер тауыш: “Дуҫҡа талап юғарыраҡ булырға тейештер, юғиһә беҙҙе уратҡан бөтәһе лә дуҫ-иптәшкә әйләнер ине”, – тип өндәште.
Барыбер ҙә яратмаған, яратмай уны әхирәте, һәр даим нисек тә булһа кәмһетергә тырышҡан. Ни өсөн? Бының сәбәбе ҡайҙа? Яҡын итмәгәс, нимә тотҡан уны Гөлъямал эргәһендә? Был һорауы яуапһыҙ ҡалды...
Ауылға килеп еткәнен дә һиҙмәй ҡалды Гөлъямал. Әсәһенең һораулы ҡарашын күҙ алдына килтерҙе. Тамағына төйөр тығылды. Ни эшләргә... Ни эшләргә?! Ауылда йәшәп, бер баш ҡорот таба алмай, был ниндәй гонаһ шомлоғо?
...Аҙна ла үтмәне, Рәйфә шылтыратты:
– Ҡарәле, әхирәт, “Милләт әсәһе” тигән миҙал сыҡҡан икән. Әле районда шул наградаға лайыҡлыларҙы билдәләү бара. Мине күрһәт әле шунда. Имзалар йыяһыңмы, гәзиткә яҙаһыңмы... Тап инде берәй юлын, һине өйрәтергә түгел.
– Ваҡытым юҡ. Унан, беҙҙең дуҫлыҡтан ваз кистем мин, ғәфү ит, – Гөлъямал шулай әйтеүенә үҙе лә ғәжәпләнде. Бығаса әхирәтенең һәр һүҙенә баш ҡағып ризалашып йәшәгән Гөлъямал.
– Һы... Шул ҡорот өсөнмө?! Баҙарҙан һатып ала алмайһыңмы? Район үҙәгенә йә Магнитҡа бар ҙа ал ине...
Гөлъямал артабан һүҙ ҡуйыртып торманы, телефонын һүндерҙе... Иртәгә – әсәһенең өсө...

Автор:
Читайте нас: